2 lutego 2022 r. wszedł w życie tzw. Pakiet mobilności. Zmiana przepisów ustaw o transporcie drogowym i czasie pracy kierowców dla branży transportu międzynarodowego wynika z konieczności dostosowania polskich regulacji do wytycznych unijnych. W ramach zmian zlikwidowano podróże służbowe kierowców w przewozach międzynarodowych. Zmieniają się też zasady ewidencji czasu pracy kierowców. Poniżej wskazujemy nowe zasady rozliczania wynagrodzeń kierowców.

Podróże służbowe kierowców

W ramach Pakietu mobilności zlikwidowano podróże służbowe dla kierowców w transporcie międzynarodowym. Oznacza to, że kierowcy w transporcie międzynarodowym nie będą już w podróży służbowej, a tym samym nie będą im należne diety i ryczałty za noclegi. Diety i ryczałty pozostaną jedynie w podróżach krajowych.

Kierowcy realizujący niektóre przejazdy na terenie Unii Europejskiej powinni otrzymywać pełne wynagrodzenie obowiązujące w danym kraju, w którym wykonują usługę przewozu. Przykładowo, jeżeli kierowca jedzie z Niemiec do Francji, to za czas pracy w Niemczech powinien otrzymać co najmniej taką samą płacę minimalną wraz ze wszystkimi dodatkami, którą otrzymałby pracownik niemiecki. Tak samo polski kierowca będzie musiał otrzymać francuskie wynagrodzenie minimalne wraz z dodatkami za czas pracy na terytorium Francji.

Nowe zasady dotyczą:

• przewozów kabotażowych – transport towaru na terenie innego państwa UE – między dwoma miastami tego samego państwa, wykonywany pojazdem samochodowym zarejestrowanym za granicą,

• przewozów cross-trade – transport towaru między dwoma państwami UE, innymi niż siedziba przewoźnika.

Nowe zasady nie obejmują:

• tranzytu – przejazdu przez terytorium danego kraju bez załadunku lub rozładunku,

• przewozu bilateralnego, gdzie załadunek lub rozładunek odbywa się w kraju rejestracji pojazdu z możliwością dwóch dodatkowych operacji, tj. maksymalnie dwoma dodatkowymi załadunkami/rozładunkami.

Mając na uwadze powyższe, od 2 lutego bardzo ważne staje się odpowiednie planowanie tras i ewidencja czasu pracy (przejazdu) kierowcy w danym kraju. Aby poprawnie wyliczyć wynagrodzenie należne kierowcy w transporcie międzynarodowym niezbędne jest przekroczenie granicy danego państwa UE oraz informacje o załadunkach i rozładunkach na terytorium danego kraju UE. W ten sposób będzie można odpowiednio zakwalifikować wykonane trasy (kabotaż, cross-trade, tranzyt czy transport bilateralny). Kierowcy są obowiązani zaznaczać na tachografie kod państwa w Unii Europejskiej, do którego wjechali.

Zgłoszenie transportu międzynarodowego

Pracodawcy mają obowiązek zgłaszania delegacji kierowców w transporcie międzynarodowym (kabotaż i cross-trade).

Zgłoszenia dokonuje się poprzez europejski system IMI do właściwych organów państwa UE, do którego kierowca jest delegowany (tzw. państwo przyjmujące). Kierowca zobowiązany jest do posiadania kopii stosownego dokumentu w tym zakresie.

Wynagrodzenie kierowców

Pracodawcy są zobowiązania do stosowania nowych zasad w zakresie wypłacania wynagrodzeń kierowcom objętym przepisami o delegowaniu. Przy kalkulacji wynagrodzenia należy uwzględniać płacę minimalną w kraju UE, do którego pracownik wjeżdża.

Ze względu na to, że kierowcy międzynarodowi nie będą już w podróży służbowej, wypłata wszelkich diet i ryczałtów za nocleg podlega opodatkowaniu PIT i oskładkowaniu ZUS.

Do płacy minimalnej kierowcy nie zalicza się:

• nagrody jubileuszowej,

• odprawy pieniężnej przysługującej pracownikowi w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy,

• wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych (również ryczałtów),

• dodatku do wynagrodzenia za pracę w porze nocnej (również ryczałtów),

• dodatku za staż pracy.

Nadal kierowca możne zaliczać do płacy minimalnej:

• wynagrodzenie za dyżur, czyli zaliczki na poczet dyżurów, wypłacane co miesiąc w stałej wysokości,

• premię regulaminową (konieczne jest sporządzenie regulaminu),

• nagrodę uznaniową,

• dodatek zagraniczny.

Podstawa wymiaru składek ZUS

W celu ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne danego kierowcy należy od wynagrodzenia brutto odjąć kwotę (100%) wynikającą z pomnożenia „diet wirtualnych” należnych za każdy dzień pobytu w danym kraju przez liczbę dni tego pobytu. Podstawa oskładkowania nie może być jednak niższa od prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, które w 2022 r. wynosi 5922 zł.

Metoda wyliczenia podstawy wymiaru składek ZUS kierowców jest zatem następująca:

1. jeżeli wynagrodzenie brutto kierowcy jest niższe od kwoty 5922 zł, jako podstawę wymiaru składek przyjmuje się faktyczną kwotę jego wynagrodzenia;

2. jeżeli wynagrodzenie brutto kierowcy jest wyższe od 5922 zł, to trzeba je pomniejszyć o wartość „diet wirtualnych” ustalonych na wyżej wskazanych zasadach, przy czym:

• • jeśli po pomniejszeniu o diety wynagrodzenie kierowcy będzie niższe od kwoty 5922 zł, jako podstawę wymiaru składek przyjmuje się kwotę 5922 zł, np.:

• wynagrodzenie brutto 8.000 zł, w tym np. 15 dni delegacji w Niemczech:

• dieta w Niemczech zgodnie z rozporządzeniem – 49 EUR za dzień;

• 15 dni x 49 EUR x 4,6 EUR/PLN = 3.381 zł

• 8.000 – 3.381 = 4.619 (dochód), a więc podstawa ZUS wynosi 5.922 zł.

• • jeśli po pomniejszeniu o diety wynagrodzenie kierowcy będzie wyższe od 5922 zł, jako podstawę należy przyjąć wynagrodzenie w wyższej kwocie, np.:

8 dni x 49 EUR x 4,6 EUR/PLN = 1.803,20 zł

8.000 – 1.803,20 = 6.169,80 PLN (podstawa oskładkowania)

Podstawa opodatkowania PIT

Podstawą opodatkowania w PIT dla kierowców jest wynagrodzenie brutto, pomniejszone o składki na ubezpieczenia społeczne oraz o koszty uzyskania przychodów. Dodatkowo podstawę opodatkowania można pomniejszyć o 30% „diet wirtualnych”, wyliczonych na takich samych zasadach jak dla celów poboru składek ZUS, z tym, że nie stosuje się tu najniższej podstawy (5922 zł).

Ewidencja czasu pracy

W celu prawidłowego wyliczenia podstawy oskładkowania ZUS i podstawy opodatkowania PIT konieczne jest tworzenie szczegółowej ewidencji czasu pracy kierowców, z wyszczególnionymi składnikami na podstawie danych z karty kierowców i tachografów. Ewidencja czasu pracy powinna obejmować:

• liczbę przepracowanych godzin oraz godzinę rozpoczęcia i zakończenia pracy,

• liczbę godzin przepracowanych w porze nocnej,

• liczbę godzin nadliczbowych, dni wolne od pracy z oznaczeniem tytułu ich udzielenia,

• liczbę godzin dyżuru oraz godzinę rozpoczęcia i zakończenia dyżuru, ze wskazaniem, czy jest to dyżur pełniony w domu,

• rodzaj i wymiar zwolnień od pracy, rodzaj i wymiar innych usprawiedliwionych nieobecności w pracy.

Sankcje

Nieprzestrzeganie i niedostosowanie zasad Pakietu mobilności wiąże się z sankcjami finansowymi. Naruszeniem jest przede wszystkim brak wpisu przekroczenia granicy w tachografie. Karane są także niewłaściwe przewozy kabotażowe, niestosowanie się do wpisów dotyczących delegowania kierowcy, brak jego zgłoszenia przez platformę IMI czy brak powrotu do miejsca zamieszkania w określonym w przepisach czasie.

Karami są wszczęcie procedury oceny firmy pod kątem reputacji. Jej utrata może prowadzić do zawieszenia lub utraty licencji. Wykonywanie przewozów bez licencji wiąże się zaś z karą finansową do 12 000 zł.

Skorzystaj z naszych usług i postaw na sprawdzoną księgowość!